Hướng dẫn lựa chọn mảnh phay/tiện chính xác theo ISO Code

Trong gia công cơ khí hiện đại, việc lựa chọn đúng mảnh phay hoặc mảnh tiện là yếu tố quyết định đến độ chính xác, độ bền của dụng cụ và hiệu quả sản xuất. Tiêu chuẩn ISO Code được dùng toàn cầu giúp người dùng nhận diện cấu hình mảnh dao một cách thống nhất. Bài viết này sẽ hướng dẫn đầy đủ và dễ hiểu để bạn có thể chọn đúng mảnh dao cho từng ứng dụng gia công.

ISO Code là gì và tại sao quan trọng trong gia công?

ISO Code là hệ thống tiêu chuẩn quốc tế ký hiệu hình dạng, góc dao, dung sai, độ dày và kích thước mảnh cắt. Mỗi ký tự trong mã ISO đại diện cho một đặc tính.

Lợi ích của ISO Code

• Giúp nhận dạng mảnh dao nhanh và chính xác
• Cho phép thay thế mảnh dao giữa các thương hiệu
• Tối ưu lựa chọn dao theo nhu cầu gia công
• Tăng độ an toàn, giảm lỗi lắp đặt

Cấu trúc mã ISO trên mảnh phay – tiện

Một mã ISO tiêu chuẩn có dạng ví dụ như sau: C N M G 120408

Trong đó:

Chữ cái đầu – Hình dạng mảnh  

• C – 80°  
• D – 55°  
• V – 35°  
• S – Square
• T – Triangle
  

  Chữ cái thứ hai – Góc nghiêng mảnh  

  • N = 0°
  • C = 7°
  • P = 11°
    Góc nghiêng càng lớn → thích hợp tiện tinh và giảm ma sát.

  Chữ cái thứ ba – Dung sai  

  Ví dụ:

  • M – Dung sai trung bình
  • G – Dung sai chính xác cao (dùng cho tiện tinh)

  Chữ cái thứ tư – Kiểu lắp  

  • G – Có lỗ, rãnh kẹp, mặt cắt chuẩn
  • N – Không lỗ
    Việc hiểu ký hiệu này giúp bạn chọn được mảnh phù hợp với cán dao phay/tiện.

  Các nhóm số – Kích thước

  Ví dụ: 120408

  • 12 → kích thước cạnh hoặc đường kính mảnh
  • 04 → độ dày mảnh
  • 08 → bán kính mũi dao (R = 0.8 mm)
    Bán kính mũi lớn → độ bền cao, nhám tốt nhưng lực cắt tăng

  Cách lựa chọn mảnh phay – tiện theo ISO Code

  1. Lựa chọn theo vật liệu gia công

  ISO chia vật liệu thành các nhóm:

  • P – Thép
  • M – Thép không gỉ
  • K – Gang
  • N – Nhôm & vật liệu mềm
  • S – Siêu hợp kim
  • H – Thép cứng

  → Chọn nhóm và lớp phủ phù hợp từng vật liệu.

  2. Lựa chọn theo phương pháp gia công

  • Tiện thô: mảnh có bán kính lớn (0.8–1.2 mm), hình C hoặc S.
  • Tiện tinh: chọn mảnh V, D với bán kính rá nhỏ (0.2–0.4 mm).
  • Phay thô: mảnh có lớp phủ dày, hình T hoặc S.
  • Phay tinh: mảnh bán kính nhỏ, dung sai G hoặc E.

  3. Lựa chọn theo phần cán dao

  • Kiểm tra kiểu lắp (G/N)
  • Đảm bảo góc thoát chip phù hợp
  • Chọn đúng độ nhô mảnh và chiều dày

  4. Lựa chọn theo yêu cầu bề mặt

  • Nhám đẹp → bán kính R lớn
  • Cắt nhẹ → chọn dao góc lớn

  Lỗi thường gặp khi chọn mảnh phay – tiện

  • Chọn sai hình dạng → giảm tuổi thọ dao
  • Bán kính quá lớn → rung động, gãy dao
  • Dùng sai vật liệu → nhanh mòn
  • Không hiểu ISO code → lắp sai cán dao phay/tiện

  Kết luận – ISO Code là chìa khóa để chọn mảnh dao chính xác

  Việc hiểu rõ và ứng dụng đúng ISO Code giúp kỹ thuật viên gia công:

  • Tối ưu tốc độ cắt
  • Nâng cao tuổi thọ dao
  • Đảm bảo độ chính xác và bề mặt sản phẩm
  • Giảm chi phí sản xuất